Αναρτήσεις

Προβολή αναρτήσεων από 2020

Για τον Ζενέ

  Ζαν Ζενέ, ο νόθος, ο αλήτης, ο κλέφτης, ο φυλακισμένος, ο δραπέτης, ο «υιοθετημένος» του γαλλικού κράτους, αυτός τον οποίο υιοθέτησε η Γαλλική «προδοτική» δεξιά του Βισύ και στη συνέχεια η αντιστασιακή Αριστερά του Σαρτρ, ο συγγραφέας που έγραψε «το ημερολόγιο ενός κλέφτη» και τις «Δούλες», αυτός που γοήτευσε τις εμβληματικές μορφές της γαλλικής φιλοσοφίας και κριτικής, δεν είναι παρά μία "κατασκευή" της αριστερής διανόησης της Γαλλίας (των εξουσιαστών του μεταπολεμικού λογοτεχνικού-φιλοσοφικού πεδίου σύμφωνα με τον Μπουρντιέ, που μονοπωλούσαν «το χειρισμό των ιερών πραγμάτων»), καθώς πρόβαλε σ' αυτόν τη σκέψη της παρά τη σκέψη του ίδιου του Ζενέ!* Τελικά, ποια είναι η πραγματικότητα της ζωής και του έργου του Ζενέ; «Το έργο του Ζενέ και η φασιστική σκέψη παρουσιάζουν σημαντικές ομοιότητες» απαντά ο  Ιβάν Γιαμπλόνκα  το βιβλίο του για τον συγγραφέα. Αλλά οι αριστεροί τον υποστήριξαν, τον πρόβαλαν, δημιουργώντας ουσιαστικά ένα μύθο, γιατί ο Ζενέ δεν ήταν ένας αστός φασίσ

Hirigoyen: Για την έμφυλη βία...

  Διαβάζοντας στο βιβλίο της ψυχιάτρου Marie-France Hirigoyen, Les Narcisse, το κεφάλαιο για τον ναρκισσισμό στην καθημερινή ζωή και την αλλαγή στις σχέσεις ανδρών και γυναικών, θεώρησα σκόπιμο να μοιραστώ μερικές παρατηρήσεις που θεώρησα σημαντικές:   Η σεξιστική και σεξουαλική βία υπήρχαν πάντα, αλλά η κοινωνία έκλεινε τα μάτια, μέχρι που οι γυναίκες έμαθαν να την καταγγέλλουν στα κοινωνικά δίκτυα. Πίσω από τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις και τις επιθέσεις, δεν υπάρχει το σεξ αλλά η εξουσία. Η κοινωνία μας ήταν πάντα ευμενώς διακείμενη στους δυνατούς, και, όπως η εξουσία ήταν μέχρι σήμερα κατεχόμενη ουσιωδώς από τους άντρες, επιτρέπονταν σ’ αυτούς όλες οι καταχρήσεις χωρίς μία γυναίκα να μπορεί να τις καταγγείλει... το διαδικτυακό μοίρασμα των εμπειριών της σεξουαλικής παρενόχλησης, μαζί με τις πιο οικείες εκμυστηρεύσεις, συχνά επώνυμες, προσέδωσαν μία πλανητική διάσταση στο φαινόμενο και επέτρεψε το πέρασμα από την ατομική στην συλλογική συνείδηση… (σ. 181) Αν και δεν είναι ακόμα η πε

Η «μετα-αλήθεια» της εξουσίας

  Τα νέα μέσα επικοινωνίας αλλάζουν τη ζωή μας. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δίνουν τη δυνατότητα ελέγχου και επιτήρησης των χρηστών. Κάποιοι μιλούν για την «αλγοριθμική επικοινωνία» και τη χειραγώγηση των πολιτών-εκλογέων, άλλοι εστιάζουν στην «ναρκισσιστική κοινωνία» και άλλοι στη διαμόρφωση ενός «τυραννικού Εγώ» ( Eric Sadin , L’ ere de l’ individu tyran).   Το Brexit και η εκλογή Τραμπ είναι δύο συμβάντα που ευνοήθηκαν από την αυξημένη διάχυση ενός νέου «λόγου», ο οποίος παρουσιάζει τα γεγονότα χωρίς να υπολογίζει τη συνάφειά τους με την πραγματικότητα, αλλά έχοντας ως βασική επιδίωξη τον επηρεασμό των συνειδήσεων. Έτσι διαμορφώνεται ένα νέο καθεστώς της κοινής γνώμης, όπου εμφανίζονται οι έννοιες της  «μετα-αλήθειας» , των fake news  και του infox, που απηχούν με τις παράλογες συμπαραδηλώσεις τους έναν αυξημένο συλλογικό αποπροσανατολισμό. Σ’ αυτή τη «λογική», παρουσιάστηκε από την  κυβέρνηση της ΝΔ  μετά την ιστορική καταδίκη της εγκληματικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή, η δήθεν συνέργε

Ντίλαν Τόμας

  «Νομίζω ότι ήπια 18 διπλά ουίσκι» ήταν οι τελευταίες του κουβέντες, πριν χαθεί τελεσίδικα στις 9 Νοεμβρίου 1953 με υγεία φθαρμένη από το αλκοόλ. Είναι ο Ντίλαν Τόμας, γεννημένος στο Σουόνζι της Ουαλίας στις 27 Οκτωβρίου 1914. Είναι αυτός που δάνεισε το επώνυμό του στον Μπομπ Ντύλαν των ημερών μας. Ο Τόμας ήταν από μικρός ατίθασος. Απείθαρχος μαθητής, άτακτος και θρασύς. Οι βαθμοί του κακοί. Συνήθιζε να λέει ότι αν δεν γινόταν ποιητής, θα είχε πεθάνει στη ψάθα. Έγραφε από την ηλικία των 16 ετών. Η ποίηση ήταν το πάθος του, αλλά δούλεψε και ως δημοσιογράφος για ένα διάστημα για να βγάλει τα προς το ζην. Το επάγγελμα δεν τον ικανοποίησε ποτέ και δεν άντεχε το άγχος που του προκαλούσε. Προτιμούσε να περνάει τον χρόνο του σε παμπ, πίνοντας μπύρες με τους φίλους του, και φλερτάροντας όμορφες κοπέλες.  Στο Λονδίνο γνώρισε τον έρωτα της ζωής του, την 22χρονη Κέιτλιν Μακναμάρα. Η Κέιτλιν μεγάλωσε σε ένα ελεύθερο, μποέμ περιβάλλον. Ήταν δυναμική, ανεξάρτητη και σεξουαλικά ελεύθερη. Εργαζόταν ω

Παζολίνι

  «Μου είπαν ότι έχω τρία είδωλα: τον Χριστό, τον Μαρξ και τον Φρόυντ. Αυτά είναι φόρμουλες. Το μόνο μου είδωλο είναι η πραγματικότητα.» «…Θ’ αρχίσω σιγά σιγά ν’ αποσυντίθεμαι Μέσα στο εκτυφλωτικό φως αυτής της θάλασσας, Ποιητής και πολίτης ξεχασμένος» Πιερ Πάολο Παζολίνι  Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι πέθανε στις 2 Νοεμβρίου 1975 στην παραλία της Όστια, κοντά στη Ρώμη, σε μια θέση χαρακτηριστική των μυθιστορημάτων του. Ο θάνατός του ήταν πολιτική δολοφονία, πιθανώς από φασίστες που ενοχλήθηκαν από την τελευταία του αντιφασιστική ταινία «Σαλό ή 120 Μέρες στα Σόδομα». Ο Πίνο Πελόζι ομολόγησε τη δολοφονία. Τριάντα χρόνια μετά, όμως, το 2005, απέσυρε την ομολογία του, και υποστήριξε ότι άγνωστοι είχαν σκοτώσει τον Παζολίνι. Είπε ότι αναγκάστηκε να ομολογήσει γιατί υπήρχαν απειλές κατά του ίδιου και της οικογένειάς του. Ο  Πιερ Πάολο Παζολίνι  γεννήθηκε στην Μπολόνια της Ιταλίας στις 5 Μαρτίου του 1922, χρονιά που ανεβαίνει στην εξουσία ο Μουσολίνι. Το γεγονός αυτό αποτελεί σταθμό και για την κοιν

Ρεμπώ

  Στις 20 Οκτωβρίου 1854 γεννήθηκε ο Αρθούρος Ρεμπώ. Στις 19 Οκτωβρίου 2016 μάθαμε ότι τίθεται σε πλειστηριασμό το περίστροφο με το οποίο στις 10 Ιουλίου 1873, στις 2 το μεσημέρι, σ' ένα δωμάτιο ξενοδοχείου της οδού Μπρασέρ στις Βρυξέλλες, ο Βερλαίν, 29 ετών τότε, πυροβολεί τον κατά 11 χρόνια νεώτερό του Ρεμπώ. Μια σφαίρα τραυματίζει τον νεαρό πάνω από την άρθρωση του καρπού. Η άλλη εποστρακίζεται πάνω στο τζάκι και καταλήγει σ' έναν τοίχο. Πρόκειται για τους διασημότερους πυροβολισμούς της γαλλικής λογοτεχνίας. Tο παιδί –θαύμα της γαλλικής ποίησης και όλων των εποχών, ο Αρθούρος Ρεμπώ, «αυτός ο άθλιος, άκαρδος Ρεμπώ», όπως υπέγραφε, το παιδί με το γαλάζιο βλέμμα που απομυθοποίησε την αστική κοινωνία και ανανέωσε την ποίηση, θα επιβιώσει από τον πυροβολισμό για να γράψει το αριστούργημά του «Μια εποχή στην κόλαση». Με αυτό θα αποχαιρετίσει την ποίηση στοιχειώνοντας με την σιωπή του όσο κανένας άλλος τον ποιητικό χώρο. Μετά περιπλανιέται σε Ευρώπη και Αφρική δουλεύοντας ως εργάτ

Κροπότκιν

  Από τον Hobbes μέχρι τον Freud και τον Konrad Lorenz, η επικρατούσα αντίληψη έλεγε ότι ο άνθρωπος είναι ένα από τη φύση του επιθετικό ζώο. Ο άγγλος φιλόσοφος Hobbes ήταν ο πρώτος που συστηματοποίησε αυτή την πεσιμιστική άποψη της ανθρώπινης φύσης. Επινόησε τον όρο «πόλεμος όλων εναντίων όλων», για να χαρακτηρίσει την επιστροφή στη φύση. Ο τρόμος αυτός θα μπορούσε εύκολα να αποφευχθεί, με την συμφωνία για την ύπαρξη εξουσίας. Ο Rousseau, εκατό περίπου χρόνια αργότερα, ανασκευάζει την υπόθεση του Hobbes, βλέπει την ανθρωπότητα ως «καλή εκ φύσεως» και θέλει να ξεγυμνώσει τον «πολιτισμό» από όλα  όσα εμποδίζουν να βγει  ο πιο «φυσικός» και καλός μας εαυτός. Είναι γνωστή η φράση του από το « Κοινωνικό Συμβόλαιο»: «Ο άνθρωπος γεννήθηκε ελεύθερος και παντού βρίσκεται αλυσοδεμένος». Για τον Locke, οι άνθρωποι ζούσαν αρμονικά μέχρι την εμφάνιση της ιδιωτικής περιουσίας, η συσσώρευση της οποίας δημιούργησε την αναγκαιότητα του κράτους, θέση που υποστηρίζει και ο Rousseau. Η διαφορά μεταξύ του

Θερβάντες

    O Θερβάντες γεννήθηκε πιθανώς στις 29 Σεπτεμβρίου του 1547, δηλαδή 469 χρόνια πριν. Ως τόπος γέννησής του θεωρείται σήμερα με βεβαιότητα η ισπανική πόλη Αλκαλά ντε Ενάρες. Καταγόταν από οικογένεια πρώην ευγενών, γιος του χειρούργου και πρακτικού γιατρού Ροδρίγο ντε Θερβάντες και της Λεονόρ ντε Κορτίνας, πιθανώς εβραϊκής καταγωγής που αργότερα μεταστράφηκαν στον καθολικισμό. Ο Δον Κιχότης είναι το πρώτο μυθιστόρημα που εκτυπώθηκε -εκδόθηκε σε δυο μέρη, το 1605 και το 1615. Είναι από τα μυθιστορήματα που επηρέασαν σημαντικά την ισπανική και γενικότερα τη δυτική λογοτεχνία. Το έργο περιγράφει τις περιπέτειες του πρωταγωνιστή Αλόνσο Κιχάνο, ενός απλού αγρότη ο οποίος έχοντας διαβάσει πολλά βιβλία για τον ιπποτισμό, πιστεύει ότι είναι ιππότης και παίρνει το όνομα Δον Κιχώτης. Στα βιβλία δεν αναγράφεται επακριβώς η τοποθεσία της κατοικίας του, αλλά μας λέει πως ζει μαζί με την ανηψιά του και την οικονόμο του σπιτιού του. Ξεκινάει τα ταξίδια και τις περιπέτειες του μόνος, μαζί με το κοκαλ

Γιαννούλης Χαλεπάς

  Ο Γιαννούλης Χαλεπάς είχε την ατυχία να ζήσει σε μια περίοδο, κατά την οποία οι ψυχικές νόσοι ήταν σοβαρός λόγος κοινωνικού αποκλεισμού. Ωστόσο, παλεύοντας κόντρα σε μια ολόκληρη εποχή, βρήκε το θάρρος και τη δύναμη να μεγαλουργήσει και να καθιερωθεί, μέσα από τις πλέον αντίξοες συνθήκες, ως ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του μοντερνισμού στη χώρα μας. Γεννήθηκε στις 14 Αυγούστου 1851 στο Πύργο της Τήνου από οικογένεια με παράδοση στην μαρμαρογλυπτική, την εποχή που οι τεχνίτες του νησιού ταξίδευαν στην Αθήνα για να δουλέψουν στα μεγάλα έργα της εποχής, τα Ανάκτορα (σημερινή Βουλή), το Πανεπιστήμιο, την Ακαδημία, τη Βιβλιοθήκη, το Ζάππειο, τη Μητρόπολη, καθώς και στα τότε νεόδμητα νεοκλασικά αστικά σπίτια. Από εκείνους του γλύπτες προέκυψε η πρώτη φουρνιά που δημιούργησε έργα σε δημόσιους χώρους, στο Α΄ Νεκροταφείο, αλλά και εκτός Αθηνών σε ολόκληρη την Ελλάδα.  Ο πατέρας του Χαλεπά, ο Ιωάννης είχε μαζί με τον αδελφό του μια μεγάλη οικογενειακή επιχείρηση μαρμαρογλυπτικής

Λευκάδιος Χερν

  Ο Λευκάδιος Χερν, που έμελλε να γίνει ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της Ιαπωνίας, γεννήθηκε στη Λευκάδα σαν σήμερα, στις 27 Ιουνίου 1850. Πατέρας του ήταν ο Ιρλανδός γιατρός Κάρολος Μουσχ Χερν που υπηρετούσε τότε στα αγγλοκρατούμενα Επτάνησα και μητέρα του η Ρόζα Κασιμάτη από τα Κύθηρα. Μια μετάθεση του πατέρα στις Ινδίες, είχε ως συνέπεια τον χωρισμό των γονιών του. Ο μικρός Λευκάδιος βρέθηκε τότε στο Δουβλίνο όπου αναγκάστηκε να ζήσει με τη δεσποτική γιαγιά του. Στα 19 του έφυγε στην Αμερική. Η πρώτη πόλη που εγκαταστάθηκε ήταν το Σινσινάτι. Εκεί έπιασε δουλειά ως δημοσιογράφος στην εφημερίδα  The Cincinnati Enquirer , όπου παρέμεινε από το 1872 ως το 1875. Μέσα από τα κείμενά του έγινε γνωστός για τις μακάβριες περιγραφές τοπικών φόνων, καλλιεργώντας τη φήμη του κορυφαίου δημοσιογράφου της εφημερίδας, καθώς και του συγγραφέα των ευαίσθητων περιγραφών μερικών από τα μειονεκτούντα άτομα της πόλης. Το 1874 ο Χερν και ο νεαρός Χένρι Φάρνι (1847-1916, γεννημένος στη Γαλλία, 

Φρίντα Κάλο

  Η Φρίντα Κάλο γεννήθηκε σαν σήμερα, στις 6 Ιουλίου 1907 στο Κογιοακάν της Πόλης του Μεξικού και έμελλε να εξελιχθεί σε μία από τις σημαντικότερες ζωγράφους του 20ού αιώνα. Ο πατέρας της καταγόταν από οικογένεια γερμανοεβραίων, ήταν μορφωμένος, άθεος και είχε έρθει σε νεαρή ηλικία στο Μεξικό όπου είχε γίνει φωτογράφος. Η μητέρα της ήταν καθολική ισπανομεξικάνα. Στα έξι της, η Φρίντα αρρώστησε από πολιομυελίτιδα, με αποτέλεσμα το ένα της πόδι να μείνει μικρότερο από το άλλο και ημιπαράλυτο. Παρακολούθησε την Escola Preparatoria όπου και είδε για πρώτη φορά τον μετέπειτα σύζυγό της, τοιχογράφο Ντιέγκο Ριβέρα, ο οποίος ζωγράφιζε τους τοίχους της σχολής. Στα 18 της, το 1925, ένα τραμ συγκρούστηκε με το λεωφορείο στο οποίο επέβαινε. Υποβλήθηκε σε μεγάλο αριθμό εγχειρήσεων και έκτοτε η ζωή της σημαδεύτηκε από πόνο και θλίψη για την αδυναμία της να κάνει παιδιά. Το 1926, ενώ ανάρρωνε από το ατύχημα η Κάλο ξεκίνησε μαθήματα ζωγραφικής. Η οικογένειά της δε μπορούσε να υποστηρίξει την καλλιτεχν

Μάριος Χάκκας

   Ο Μάριος Χάκκας γεννήθηκε το 1931 στη Μακρακώμη Φθιώτιδας. Τέσσερα χρόνια αργότερα η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στην Καισαριανή και αυτή η προσφυγική συνοικία της Αθήνας έμελε να αποτελέσει συστατικό στοιχείο της προσωπικής μυθολογίας του συγγραφέα. Ως μαθητής και έφηβος, ο Χάκκας βίωσε τα τραγικά γεγονότα της Κατοχής και του Εμφυλίου. Το 1950 αποφοίτησε από το γυμνάσιο και υπηρέτησε στο πολιτικό στρατόπεδο της Γυάρου ως σπουδαστής της Σχολής Σαμαρειτών του Ερυθρού Σταυρού. Την ίδια περίοδο συνδέθηκε με οργανώσεις της Αριστεράς στην Καισαριανή και στο Βύρωνα, ενώ το 1952 εντάχθηκε στην Ε.Δ.Α. Συμμετείχε στην ίδρυση του πρώτου πολιτιστικού συλλόγου της Καισαριανής (Φ.Ε.Ν.) και γράφτηκε στο τμήμα πολιτικών επιστημών του Παντείου Πανεπιστημίου, όμως δεν κατάφερε να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Το 1954 συνελήφθη βάσει του νόμου περί Ιδιώνυμου (ν. 509)  λόγω της πολιτικής του δράσης και καταδικάστηκε σε τετράχρονη κάθειρξη, αρχικά στην Καλαμάτα και στη συνέχεια στην Αίγινα. Στη φυλακή

Γεωργία Σάνδη

  Η Αμαντίν-Ωρόρ-Λουσίλ Ντυπέν, αργότερα βαρόνη Ντυντεβάν, μυθιστοριογράφος (υπέγραφε ως Γεωργία Σάνδη) και μια από τις μεγάλες φυσιογνωμίες του 19ου αιώνα γεννήθηκε στο Παρίσι την  1 Ιουλίου 1804   και πέθανε  στις  8 Ιουνίου   1876 . Ο πατέρας της ήταν αριστοκράτης, ενώ η μητέρα της λαϊκής καταγωγής, και μεγάλωσε στο αρχοντικό σπίτι των προγόνων της, στο Νοάν, στην επαρχία του Μπερί, στο κέντρο, σχεδόν, της Γαλλίας, με τη γιαγιά της, Ντιπέν, η οποία ήταν οπαδός του Ζαν Ζακ Ρουσώ (1712-1778) και δήλωνε άθεη και φυσιολάτρισσα. Έτσι, η Ορόρ μεγάλωσε ελεύθερη από περιορισμούς και συμβατικότητες, ευτυχισμένη με τη συντροφιά των παιδιών του χωριού, μαγεμένη από τη φύση και τις λαϊκές διηγήσεις και τα τραγούδια των γεωργών και των γυρολόγων. Η ζωή των αγροτών, όπως αργότερα και των εργατών, θα εμπνέουν το έργο της και θα την οδηγήσουν σε μελέτες πρώιμης εθνογραφίας, μεγάλης οξυδέρκειας.  Έγραφε σχετικά: «Ο χωρικός λοιπόν είναι, αν μπορούμε να πούμε, ο μόνος ιστορικός που μας έχει απομείνει