Βιβλιολόγιο

  Η πανδημία του Covid19 έδειξε την στενή αλληλεπίδραση μεταξύ της υγείας των οικοσυστημάτων και της υγείας του ανθρώπου. Όσο καταστρέφουμε το περιβάλλον για το κέρδος τόσο καταστρέφουμε την ανθρώπινη υγεία. Με βάση αυτή τη διαπίστωση, ένας νέος όρος χρησιμοποιείται πλέον κατά κόρον από τους πολιτικούς σε όλο τον κόσμο, το «One Health», που στοχεύει σε μία ολιστική προσέγγιση της υγείας. Η προσέγγιση «One Health» δεν είναι καινοφανής, γεννήθηκε στις αρχές του 2000 με σκοπό να εξετάσει τους δεσμούς αλληλεξάρτησης μεταξύ της υγείας των ανθρώπων και εκείνης των οικοσυστημάτων.  Η ιδέα αυτή γίνεται σήμερα όλο και πιο δημοφιλής. Σε δήλωση που δημοσιεύθηκε στις 30 Μαρτίου, περίπου τριάντα αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, καθώς και ο γενικός διευθυντής της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ), ζητούν να ληφθεί υπόψη η προσέγγιση «Μία Υγεία» στις πολιτικές των κρατών. Όμως, όπως γράφει ο Stéphane Foucart στην εφημερίδα Le Monde, η χρήση του όρου από τους πολιτικούς γίνεται μόνο για ε...

  «Εγώ λέω πάντα αλήθεια» μου είπε. «Ποια είναι η αλήθεια σου;» ρώτησα. «Μία είναι η αλήθεια» επέμεινε. «Δύο είναι», είπα. Την πρώτη την είδα γραμμένη στην πρόσοψη του πανεπιστημίου της Ιστορίας της ρωμαϊκής Οξφόρδης: «fortis est veritas», η δύναμη είναι η αλήθεια. Τη δεύτερη την είδα στις κατακόμβες των πρωτοχριστιανών. Την είδα στην επιστολή προς Κορινθίους του Παύλου: «Και εάν έχω πάσαν πίστιν, ώστε όρη μεθιστάνειν, αγάπην δε μη έχω, ουδέν ειμί...».  Είναι ο χριστιανισμός της Ανατολής που δημιούργησε μία νέα ανθρώπινη ηθική, μία νέα συμβολική τάξη. Ο θεός των πρωτοχριστιανών είναι ένας φτωχός, γεννημένος μεταξύ των φτωχών, είναι ταπεινός, αποστερημένος από κάθε αγαθό, είναι αντιεξουσιαστής και αποδέχεται το θάνατο στο σταυρό όπως ο τελευταίος των αθλίων. Αυτός ο θεός είναι ο θεός της μέριμνας, ο θεός της δικαιοσύνης και του συλλογικού καλού. Αλλά πως από την «αποθέωση» της συλλογικότητας φθάσαμε στη δόξα του πιο ακραίου ατομικού πνεύματος; Για να συμβεί αυτό χρειάστηκε η αν...

  «Σε όλη την Ευρώπη ο εγκλεισμός έχει το ίδιο νόημα, τουλάχιστον αρχικά. Αποτελεί μιαν από τις απαντήσεις που έδωσε ο ΙΖ αιώνας σε μια οικονομική κρίση η οποία επηρεάζει ολόκληρο τον δυτικό κόσμο: πτώση των μισθών, ανεργία, σταδιακή έλλειψη ρευστού χρήματος…» [1] . Ο   περιορισμός   ήταν μια από τις απαντήσεις που έδωσε ο δέκατος έβδομος αιώνας στα προβλήματα της οικονομικής κρίσης. Πρόκειται για μια νέα στάση απέναντι στη φτώχεια και τα οικονομικά προβλήματα της ανεργίας, μια νέα ηθική της εργασίας και μία νέα στρατηγική για την διεύθυνση της πόλης, όπου οι ηθικές υποχρεώσεις και το αστικό δίκαιο συνδέονται πλέον άμεσα με τον αυταρχικό περιορισμό. Κι αν ο Μεσαίωνας επινόησε την απομόνωση των λεπρών εκτός των ορίων της πόλης(στην εξ-ορία), ο κλασικισμός επινόησε αναλόγως τον εγκλεισμό [2]   εντός της πόλης. Στην δεύτερη περίπτωση, έχουμε την κατασκευή μιας περίκλειστης πόλης-φυλακής με 6.000 [3]   ανθρώπους, στον ιστό της πόλης. Εκεί συναντάμε «τους φ...

  Ο Άλντους Χάξλεϊ είναι ο συγγραφέας του απελπιστικά προφητικού βιβλίου επιστημονικής φαντασίας «Ο θαυμαστός καινούργιος κόσμος». Και είναι αυτός που είπε: "Μόνο ένα μεγάλο λαϊκό κίνημα υπέρ της αποκέντρωσης της εξουσίας και της αυτοοργάνωσης μπορεί να σταματήσει τη σημερινή τάση προς τον ολοκληρωτισμό", όπου ένα ισχυρό διευθυντήριο πολιτικών και μια στρατιά από μάνατζερ θα ελέγχουν έναν πληθυσμό σκλάβων χωρίς καν να χρειάζεται να ασκήσουν εξαναγκασμό, αφού στους σκλάβους θα αρέσει η σκλαβιά τους! Αυτό έχει ανατεθεί στα υπουργεία προπαγάνδας, στους εκδότες και τους μιντιάρχες, καθώς και στο σχολείο. Ο «Θαυμαστός καινούργιος κόσμος» είναι ο «Brave New World», είναι η Αμερική, αυτό το εργαστήρι της κοινωνίας του μέλλοντος. Είναι η ταξική κοινωνία η οποία υφίσταται ένα ολοκληρωτικό καθεστώς, το οποίο έχει απαλείψει την ιστορική μνήμη και έχει επιβάλει έναν γενικευμένο ηδονισμό ως τρόπο ζωής. Όλα εδώ είναι ρευστά και δεν υπάρχει καμία δέσμευση. Η αναπαραγωγή του ανθρώπινου είδου...

  Ο πρωταγωνιστής στο βιβλίο του  Μάρκες «Οι θλιμμένες πουτάνες της ζωής μου»  ανακαλύπτει τον έρωτα στα 90 του χρόνια .  Η μικρή κοιμώμενη "σεξεργάτρια" γίνεται η πριγκίπισσα των ονείρων του, η Ντελγαδίνα του, κατά το ανάλογο του ονειροπαρμένου έρωτα του Δον Κιχώτη. Ο Μάρκες επαναλαμβάνει τον Θερβάντες που λέει ότι «Καλά κάνει όποιος αγαπάει πολύ. Και πως εκείνη η ψυχή είναι πιο λεύτερη που είναι πιότερο σκλαβωμένη στου έρωτα την πανάρχαια τυραννία». Κι εδώ όπως στον   «Έρωτα στα χρόνια της χολέρας» , ο έρωτας είναι μία υπόθεση του φαντασιακού. Για την ακρίβεια είναι μια μεταφυσική κατάσταση ασύλληπτη από τη λογική. Απλά συμβαίνει.  Ο πρωταγωνιστής του Μάρκες ερωτεύεται για πρώτη φορά στη ζωή του στα ενενήντα χρόνια του και συνειδητοποιεί –άλλο δάνειο από τον Θερβάντες- πως «η ακατανίκητη δύναμη που κάνει τη Γη να γυρίζει δεν είναι οι ευτυχισμένοι έρωτες, αλλά όσοι συναντούν εμπόδια». Γενικά, εδώ έχουμε την περίπτωση της  άτοπης  σχέσης –τον...

  «…Όταν απέθανεν ο Βιζυηνός τον έφεραν από το φρενοκομείον την νύκτα εις τον ναόν του αγίου Γεωργίου(σ.σ. Καρύτση) και τον άφησαν εκεί σε μια γωνιά, έρημον, συντροφευόμενον μόνον από την λαμπάδα που έρριχνεν ανησύχους λάμψεις εις το φέρετρον, και εγέμιζε με κινουμένας σκιάς το βάθος του ναού. Ολίγους ψυχικούς σεισμούς έχω αισθανθή ωσάν εκείνον που μας έφερεν η θέα του ποιητού, νεκρού και παντερήμου μέσα εις την εκκλησίαν φρικωδώς αγνώριστον, μετά τεσσάρων ετών βάσανον εντός των τοίχων του φρενοκομείου, του πολυθρήνητου τραγουδιστού των «Ατθίδων αυρών»», γράφει ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου στην εφημερίδα ΣΚΡΙΠ (13.4.1898). Και συνεχίζει: «Ενώ δε εκυττάζαμεν άφωνοι εγώ κι ένας συνάδελφός μου τον Βιζυηνόν καταμόναχον μέσα εις την εμπνέουσαν ρίγη νυκτερινήν ερημίαν του ναού, επρόβαλον δύο υαλώδεις οφθαλμοί από το σκότος, και μετ’ ολίγον η λαμπάς του φερέτρου εφώτισεν εμπρός μας έναν άνθρωπον αλλόκοτον. Ήτο ο τρελλός υπηρέτης της εκκλησίας. Ο τρελλός αυτός εσυντρόφευεν όλην την νύκτα τον Βιζ...

  «Ο   Γκίνσμπεργκ   περπατά στον φορτωμένο δρόμο. Άνθρωποι μας προσπερνούν... Κ’ εγώ καταγράφω όσα μου λέει’’… ‘’δεν μπορείς να φύγεις απ’ την Αμερική χωρίς να πάρεις μια πρέζα μεσκαλίνη. Ανοίγει καινούργια βάθη, βλέπεις με άλλη προοπτική… Το βασικό είναι να γλυτώσεις απ’ αυτό το κορμί. Να κατορθώσεις να γίνεις άγιος… ‘’Η αλλαγή έχει συντελεστεί εδώ’’, και πιάνει το κούτελό του»(1). Η αλλαγή, τελικά, δεν συνέβη στο κεφάλι των Αμερικανών αλλά στο σώμα τους. Εκατοντάδες κιλά  «αμαρτωλού λίπους»  χάνονται μέσα από σκληρές δοκιμασίες και οικειοθελή βασανιστήρια στα γυμναστήρια και στα πάρκα. Ό,τι απέμεινε από το κίνημα της δεκαετίας του 1960, του αντιπολεμικού και αντικαπιταλιστικού αγώνα, από το όργιο των Γούντστοκ είναι μία φυλή που κάνει τζόκινκ. Εν μέρει, διότι η συντριπτική πλειοψηφίας της φυλής του Homo Americanus συνεχίζει να εκστασιάζεται μέχρι οργιαστικού παραληρήματος στις διάφορες  Εκκλησίες  της «Αγάπης», όπως πριν αιώνες στα δάση και αργότερα...